Γράφει ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Δημήτριος Δόβρης.
Ο Δημήτριος Δόβρης είναι Επιμελητής της Ορθοπαιδικής Κλινικής του Metropolitan & Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών.
ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΓΟΝΑΤΟΣ – ΕΙΔΗ ΧΙΑΣΤΩΝ
Στο γόνατο υπάρχουν δύο σύνδεσμοι, οι οποίοι βρίσκονται σε σχήμα Χ. Ο πρόσθιος χιαστός και ο οπίσθιος χιαστός. Εξαιτίας αυτών των συνδέσμων το γόνατο επιτελεί σημαντικές λειτουργίες και αποκτάει την κάμψη του. Αυτοί οι σύνδεσμοι, επίσης, ενώνουν το μηριαίο οστό και το κνημιαίο.
Όταν κάποιος τραυματιστεί στο γόνατο, είτε στον αθλητισμό είτε στην καθημερινότητα, είναι πολύ πιθανό να πάθει ρήξη χιαστού συνδέσμου, η οποία μπορεί να είναι ολική ή μερική. Σε αυτή την περίπτωση ο χιαστός κόβεται απότομα, προκαλώντας μεγάλη αστάθεια και πόνο.
Η κατάσταση αυτή ευθύνεται για την δημιουργία περαιτέρω βλαβών, όπως η ρήξη μηνίσκου ή η αρθρίτιδα στο γόνατο.
ΡΗΞΗ (ΚΑΚΩΣΗ) ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ
Ο πρόσθιος χιαστός προσφέρει σταθερότητα στο γόνατο και το προστατεύει κατά την στροφή του. Αν επέλθει ρήξη τότε η κατάσταση είναι επείγουσα και πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΡΗΞΗΣ (ΚΑΚΩΣΗΣ) ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ;
Μία απότομη κίνηση, η οποία θα προκαλέσει μεγάλη στροφικότητα στο γόνατο, είναι η πιο συχνή αιτία για την ρήξη πρόσθιου χιαστού.
Αθλήματα, όπως το ποδόσφαιρο, που έχουν απότομες αλλαγές πορείας είναι πιο επιρρεπή σε αυτόν τον τραυματισμό. Η στροφή αυτή είναι πολύ επικίνδυνη, όταν γίνεται πάνω σε ήδη λυγισμένο γόνατο.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας με τον ιατρό.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΡΗΞΗΣ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ
Καθώς συμβαίνει η ρήξη, το πρώτο πράγμα που συμβαίνει είναι να ακουστεί ένας ήχος «κρακ» και να ξεκινήσει έντονος πόνος. Αμέσως το γόνατο πρήζεται και κοκκινίζει και μέσα σε λίγες ώρες είναι εμφανής η κάκωση.
Η συντριπτική πλειοψηφία των περιστατικών απευθύνεται στα επείγοντα την ίδια κιόλας στιγμή. Το άτομο χρειάζεται βοήθεια για να περπατήσει, λόγω της αστάθειας που έχει από το χτύπημα.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΡΗΞΗΣ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ
Πάντα ο ασθενείς παραπέμπεται σε ορθοπαιδικό χειρουργό, προκειμένου να γίνει μία ασφαλής διάγνωση. Ακόμα και στην υποψία κάκωσης το πόσο γρήγορα φτάνει ο ασθενής στο ιατρείο είναι πολύ σημαντικό.
Συντηρητικά, ο ασθενής ξεκινάει αμέσως να κάνει ασκήσεις με φυσικοθεραπευτή. Η ακτινογραφία είναι απαραίτητη, ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα το γόνατο να έχει υποστεί κάταγμα, ενώ δεν παύει να είναι απαραίτητη η μαγνητική τομογραφία σε πολλές περιπτώσεις.
Ανάλογα το πρόβλημα, ο γιατρός μπορεί να χρειαστεί περαιτέρω εξετάσεις για να αξιολογήσει την ρήξη. Αν υπάρχει ολική ρήξη στον πρόσθιο χιαστό τότε δεν μπορεί να επουλωθεί και η αντιμετώπιση είναι διαφορετική. Συνήθως μετά την μερική ρήξη υπάρχουν πολλές πιθανότητες να ακολουθήσει η ολική.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εκτός από τον πρόσθιο χιαστό στον ίδιο τραυματισμό, μπορεί να υπάρχει ρήξη του πλάγιου χιαστού ή του μηνίσκου. Αν αυτό συμβεί τότε αναμένεται να υπάρχει «κλείδωμα» της άρθρωσης.
ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Η ΡΗΞΗ (ΚΑΚΩΣΗ) ΤΟΥ ΠΡΟΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ;
Η αντιμετώπιση της ρήξης πρόσθιου χιαστού είναι πάντα χειρουργική. Για να αποφασιστεί η μέθοδος θα πρέπει να ληφθούν υπόψη αρκετοί παράγοντες, όπως το φύλο, η ηλικία, το επίπεδο δραστηριότητας, η ανατομία του γονάτου και το μέγεθος της βλάβης.
Είναι πολύ λογικό, διαφορετική να είναι η αντιμετώπιση σε έναν επαγγελματία αθλητή και άλλη σε κάποιον με χόμπι το μπάσκετ.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας με τον ιατρό.
ΡΗΞΗ (ΚΑΚΩΣΗ) ΟΠΙΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ
Ο οπίσθιος χιαστός είναι ο δυνατότερος σύνδεσμος του γονάτου και δουλειά του είναι να σταθεροποιεί την κνήμη και να αποτρέπει την ολίσθηση.
ΑΙΤΙΑ ΡΗΞΗΣ ΟΠΙΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ
Αν η κνήμη λόγω τραυματισμού ολισθήσει ενώ το γόνατο βρίσκεται λυγισμένο, τότε μπορεί να συμβεί ρήξη οπίσθιου χιαστού. Ένα τροχαίο ατύχημα είναι πολύ συχνή αιτία της ρήξης αυτής. Δεν παύουν να αποτελούν κίνδυνο τα αθλήματα που αναγκάζουν την κνήμη σε αυτήν την στροφή.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΡΗΞΗΣ ΟΠΙΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ
Αμέσως, στην ρήξη οπίσθιου χιαστού, ξεκινάει ο οξύς πόνος. Η περιοχή πρήζεται σχηματίζοντας οίδημα και υπάρχει εμφανής αστάθεια.
ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ Η ΡΗΞΗ (ΚΑΚΩΣΗ) ΤΟΥ ΟΠΙΣΘΙΟΥ ΧΙΑΣΤΟΥ;
Το είδος κάκωσης θα αποσαφηνίσει στον ορθοπαιδικό χειρουργό το μέγεθος του προβλήματος και το ποια τεχνική θα εφαρμόσει. Οι κακώσεις τρίτου βαθμού, σαφώς και είναι οι πιο επικίνδυνες.
Η φυσικοθεραπεία είναι πολύ βοηθητική καθώς βοηθάει στην ανάκτηση της μυϊκής δύναμης ιδίως του τετρακέφαλου που σχετίζεται πολύ στενά με ένα υγιές γόνατο.
Η χειρουργική αποκατάσταση σε πολλές περιπτώσεις είναι μονόδρομος και θα πρέπει να διεκπεραιωθεί από εξειδικευμένο ορθοπαιδικό χειρουργό γονάτου.
Προγραμματίστε το ραντεβού σας με τον ιατρό.
ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ ΣΤΟΥΣ ΧΙΑΣΤΟΥΣ;
Ο γιατρός μαζί με τον ασθενή αξιολογεί όλα τα δεδομένα που υπάρχουν και αποφασίζει την μέθοδο αντιμετώπισης. Από επέμβαση σε επέμβαση το κόστος μπορεί να αλλάζει, βάσει των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και απαιτήσεων που υπάρχουν.
ΣΕ ΝΕΑ ΑΤΟΜΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΠΕΜΒΑΣΗ;
Η χειρουργική αποκατάσταση, μειώνει κατά πολύ τον κίνδυνο να εμφανιστεί αρθρίτιδα, ωστόσο δεν είναι απίθανο. Η αρθρίτιδα αυτή ονομάζεται μετατραυματική. Για να αποφευχθεί ο κίνδυνος έχει μεγάλη σημασία να σταθεροποιηθεί το γόνατο, για να μη εμφανίζεται αστάθεια που μπορεί με την σειρά της να οδηγήσει προβλήματα στον αρθρικό χόνδρο.
ΠΟΙΕΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΕΝΑ ΑΡΙΣΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ;
Απαιτείται για την θεραπεία και αποκατάσταση του γόνατος να συνεργαστεί ο επικεφαλής ιατρός που είναι ο ορθοπαιδικός χειρουργός, ο ακτινολόγος, ο αναισθησιολόγος, ο φυσικοθεραπευτής και ο νοσηλευτής.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΡΡΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΡΗΞΕΙΣ ΧΙΑΣΤΩΝ;
Η αποκατάσταση διαρκεί πάντα σε συνδυασμό με τον βαθμό της κάκωσης. Οι σύγχρονες μέθοδοι που διενεργούνται στις μέρες μας είναι ελάχιστα επεμβατικές, οι οποίες επιτρέπουν μία ταχεία επάνοδο στις δραστηριότητες του ασθενούς. Ανάλογα με το επίπεδο δραστηριότητάς σας, ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει εξατομικευμένα για το πότε είστε έτοιμοι να γυρίσετε στον αθλητισμό ή στις καθημερινές σας ασχολίες.